(juni 2004)
Encefalitis
Gastroenteritis/Enterocolitis
Gedissemineerde Mycobacterium
avium complex infectie
Oesofagitis
Meningitis
Mycobacterium xenopii
infectie
Pneumonie |
banale verwekkers pneumocystis carinii Histoplasma capsulatum Cryptococcus neoformans Aspergillus fumigatus |
Verwekker:Banale verwekkers |
zie Hoofdstuk "luchtweg infecties" |
Verwekker:Pneumocystis carinii |
1e keus:co-trimoxazol 3 dd 1920 mg (bij ernstige PCP iv anders po) |
2e keus:Bij ernstige PCP: combinatie van dapson 1 dd 100 mg po + trimethoprim 3 dd 300 mg po of pentamidine 1 dd 4 mg/kg iv |
Alternatieven: atovaquone 2 dd 750 mg (2 dd 5 cc) suspensie po. Innemen met vet voedsel. Niet bij ernstige PCP (PO2 < 8 kPa) of combinatie van clindamycine 3 dd 600 mg + primaquine 1 dd 30 mg po |
Opmerkingen:Duur cotrimoxazol 14 dagen; overige 21 dagen. Bij pO2 < 8 kPa (zonder O2) alle antibiotica iv geven en prednison toevoegen volgens schema: - dag 1-5: 2 dd 40 mg - dag 6-10: 2 dd 20 mg - dag 11-14: 1 dd 20 mg |
Secundaire profylaxe met co-trimoxazol
1 dd 480 mg po
of dapson*** |
Opmerkingen:*
Indien geen co-trimoxazol als secundaire profylaxe en positieve toxoserologie: primaire toxoprofylaxe 1 x per week 50 mg pyrimethamine en 7.5 mg folinezuur. |
Verwekker:Histoplasma capsulatum |
1e keus:amfotericine-B 1 dd 0.7 mg/kg/d iv |
2e keus:itraconazol 2 dd 200 mg po (oplaaddosis 800 mg) |
Opmerkingen:Duur minimaal 2 weken. Secundaire profylaxe met itraconazol 2 dd 200 mg po Itraconazol spiegels bepalen (apotheek). |
Verwekker:Cryptococcus neoformans |
1e keus:Combinatie van 2 middelen: A. amfotericine-B 0.5 mg/kg/d iv B. flucytosine 4 dd 20 mg/kg iv of 70 mg/kg/d continu iv (oplaaddosis: 2500 mg) Na 2 weken overgaan op fluconazol 1 dd 400 mg po gedurende 4 weken. |
2e keus:fluconazol 1 dd 400 mg iv |
Opmerkingen:Duur 6 weken
totaal.
Zonder flucytosine toevoeging amfotericine-B dosis verhogen tot 0.7
mg/kg/d.
Zie voor flucytosine ook: richtlijn therapeutic drug
monitoring Secundaire profylaxe (indien geindiceerd) met fluconazol 1 dd 200 mg po of amfotericine-B 1 mg/kg/week iv. |
Verwekker:Aspergillus fumigatus |
1e keus:amfotericine-B 0.7-1.0 mg/kg/d iv (bij ernstige aspergillose tot 1.25 mg/kg/d). |
2e keus:itraconazol 2 dd 200 mg po |
Opmerkingen:Duur 2-6 weken, eventueel itraconazol continueren. Itraconazol spiegels bepalen (apotheek). |
Tuberculose |
Verwekker:Mycobacterium tuberculosis |
1e keus:Combinatie van 4 middelen: A. INH 5-10 mg/kg/d po (max 300 mg/d) + pyridoxine 1 dd 20 mg. B. rifampicine 1 dd 600 mg po C. ethambutol 25 mg/kg/d po D. pyrazinamide 30-40 mg/kg/d po (max 2 g/d). |
2e keus:I.o.m. microbioloog/ infectioloog. |
Opmerkingen:Na 2 maanden, maar niet voordat kweek en resistentie bekend zijn, continueren met alleen INH en rifampicine tot 6 maanden na negatief worden van ZN preparaat. Altijd in combinatie met pyridoxine 1 dd 20 mg. Indien ethambutol langer gegeven wordt dan 2 maanden dosis verlagen tot 15 mg/kg/d. |
Interstitiële pneumonie |
Verwekker:Cytomegalovirus |
1e keus:ganciclovir 2 dd 5 mg/kg iv evt in combinatie met foscarnet 2 dd 90 mg/kg iv |
2e keus:foscarnet 2 dd 90 mg/kg iv |
Opmerkingen:Duur minimaal 14 dagen. Geen secundaire profylaxe. |
Gedissemineerde histoplasmose |
Verwekker:Histoplasma capsulatum |
1e keus:amfotericine-B 1 dd 0.7 mg/kg/d iv |
2e keus:itraconazol 2 dd 200 mg po (oplaaddosis 800 mg) |
Opmerkingen:Bij goede respons na 2 weken overgaan op itraconazol 2 dd 200 mg po itraconazol spiegels bepalen (apotheek). Secundaire profylaxe met itraconazol 2 dd 200 mg po |
Gedissemineerde Mycobacterium avium complex infectie |
Verwekker:Mycobacterium avium complex (geïsoleerd uit bloed of ander steriel materiaal) |
1e keus:Combinatie van 3 middelen: A. claritromycine 2 dd 500 mg po B. ethambutol 15 mg/kg/d po C. rifabutin 300 mg/d po |
2e keus:Eventueel één van de middelen vervangen door ofloxacin 2 dd 400 mg po |
Opmerkingen:Cave uveïtis bij rifabutin gebruik in combinatie met ketoconazol. Leverenzymen controleren. Bij verminderde in vitro gevoeligheid voor claritromycine deze vervangen door ofloxacin. Bij goede klinische reactie en negatieve bloedkweken na 4 weken levenslang continueren met claritromycine en ethambutol. |
Mycobacterium kansasii infectie |
Verwekker:M.kansasii (tenminste 2x geïsoleerd) |
1e keus:Combinatie van 3 middelen: a. INH 1 dd 300 mg po b. rifampicine 1 dd 600 mg po c. ethambutol 15 mg/kg/d po |
2e keus:I.o.m. microbioloog/ infectioloog. |
Opmerkingen:Duur tenminste 18 maanden. Leverenzymen controleren. |
Mycobacterium xenopii infectie |
Verwekker:M.xenopii (tenminste 2x geïsoleerd) |
1e keus:Combinatie van 3 middelen: a. INH 1 dd 300 mg po b. rifampicine 1 dd 600 mg po c. ethambutol 15 mg/kg/d po |
2e keus:I.o.m. microbioloog/ infectioloog. |
Opmerkingen:Duur tenminste 9 maanden. Leverenzymen controleren. |
Gastroenteritis /Enterocolitis |
Campylobacter Salmonella Shigella Cryptosporidium parvum Enterocytozoön bieneusi Encephalitozoön intestinalis Isospora belli Giardia lamblia Adenovirus Cytomegalovirus |
Verwekker:Campylobacter spp |
1e keus:erytromycine 4 dd 500 mg iv of claritromycine 2 dd 500 mg po |
2e keus:ciprofloxacine 2 dd 500 mg po of doxycycline éénmalig 200 mg po daarna 1 dd 100 mg po |
Opmerkingen:Duur 7-14 dagen. Bij positieve bloedkweken iv behandelen. Cave resistentie. Sterke neiging tot recidief na staken therapie. |
Verwekker:Salmonella spp |
1e keus:amoxicilline 4 dd 500 mg po of iv |
2e keus:ciprofloxacine 2 dd 500 mg po |
Opmerkingen:Duur 7-14 dagen. Bij positieve bloedkweken iv behandelen met amoxicilline 4-6 dd 1 g of ciprofloxacine2 dd 400 mg gedurende 14 dagen. |
Verwekker:Shigella spp |
1e keus:amoxicilline 4 dd 500 mg po |
2e keus:ciprofloxacine 2 dd 500 mg po |
Opmerkingen:Duur 7 dagen. Bij positieve bloedkweken iv behandelen met amoxicilline 4-6 dd 1 g of ciprofloxacine2 dd 400 mg gedurende 7 dagen. |
Verwekker:Cryptosporidium parvum |
1e keus:Geen bewezen effectieve therapie bekend. |
2e keus:Eventueel paromomycine 3 dd 500-1000 mg po of spiramycine 4 dd 500 mg po |
Opmerkingen:Duur 14 dagen. |
Verwekker:Enterocytozoön bieneusi |
1e keus:Geen bewezen effectieve therapie bekend. |
Verwekker:Encephalitozoön intestinalis |
1e keus:albendazol 2 dd 400 mg po |
Opmerkingen:Duur 21-28 dagen. |
Verwekker:Isospora belli |
1e keus:co-trimoxazol 2 dd 1920 mg po |
Opmerkingen:Duur 14 dagen. Secundaire profylaxe met co-trimoxazol 1 dd 960 mg of 2 dd 480 mg po |
Verwekker:Giardia lamblia |
1e keus:tinidazol éénmalig 2 g po |
2e keus:metronidazol 1 dd 2 g po gedurende 3 dagen |
Verwekker:Adenovirus |
1e keus:Geen bewezen effectieve therapie bekend. |
Verwekker: Cytomegalovirus |
1e keus:ganciclovir 2 dd 5 mg/kg iv |
2e keus:foscarnet 3 dd 60 mg/kg iv |
Opmerkingen:Duur 14 dagen. Bij recidief onderhoudstherapie overwegen. |
Orale/pharyngeale candidiasis |
Verwekker:Candida spp |
1e keus:fluconazol 1 dd 50-100 mg po gedurende 7-14 dagen, zonodig langer |
2e keus:itraconazol 1 dd 100 mg po 2 weken |
Opmerkingen:Duur 7-14 dagen. fluconazol ook als gel verkrijgbaar. |
Oesofagitis |
Verwekker:Candida spp |
1e keus:fluconazol 1 dd 100-400 mg po |
2e keus:itraconazol 1 dd 200 mg po suspensie of amfotericine-B 0.3-0.7 mg/kg/d iv (evt. in combinatie met flucytosine: zie richtlijn voor ‘therapeutic drug monitoring’ .) |
Opmerkingen:Duur 7-14 dagen. In combinatie met flucytosine altijd 0.3 mg/kg/d iv amfotericine-B doseren. |
Verwekker:Cytomegalovirus |
1e keus:ganciclovir 2 dd 5 mg/kg iv |
2e keus:foscarnet 3 dd 60 mg/kg iv |
Opmerkingen:Duur 14 dagen. |
Retinitis |
Verwekker:Cytomegalovirus |
1e keus:ganciclovir 2 dd 5 mg/kg iv |
2e keus:foscarnet 3 dd 60 mg/kg iv |
Opmerkingen:Duur minimaal 10 dagen (i.o.m oogarts). Secundaire profylaxe oraal ganciclovir 3 dd 1000 mg of via porthacath gedurende 5 dagen per week met ganciclovir 1 dd 7 mg/kg iv of foscarnet 1 dd 120 mg/kg iv |
Verwekker:Varicella zoster virus |
1e keus:aciclovir 3 dd 10 mg/kg iv |
2e keus:foscarnet 3 dd 60 mg/kg iv |
Opmerkingen:Duur minimaal 10 dagen. |
Encefalitis |
Toxoplasma gondii Cytomegalovirus Varicella zoster virus Herpes simplex virus |
Verwekker:Toxoplasma gondii |
1e keus:Combinatie van 2 middelen: A. pyrimethamine éénmalig 100 mg, daarna 1 dd 50-75 mg po B. sulfadiazine 4 dd 1000 mg po |
2e keus:Combinatie van 2 middelen: A. clindamycine 3 dd 600 mg po B. pyrimethamine 1 dd 50 mg po |
Alternatieven zijn: atovaquone 2 dd 750 mg po |
Opmerkingen:Duur 4-6 weken. Bij combinatie sulfadiazine en pyrimethamine ook folinezuur geven 1 dd 15 mg po |
Secundaire profylaxe met pyrimethamine 1 dd 50 mg po + 7.5 mg folinezuur |
Bij afwezigheid van PCP profylaxe (co-trimoxazol 1 dd 480 mg po) pyrimethamine 1 dd 25 mg po combineren of met sulfadiazine 2 dd 1 g po + folinezuur 1 dd 7.5 mg poof metclindamycine 4 dd 300 mg po + folinezuur 1 dd 7.5 mg |
Verwekker:Cytomegalovirus |
1e keus:ganciclovir 2 dd 5 mg/kg iv in combinatie met foscarnet 3 dd 60 mg/kg iv |
2e keus:foscarnet 3 dd 60 mg/kg iv |
Opmerkingen:Duur 14 dagen. |
Verwekker:Varicella zoster virus |
1e keus:aciclovir 3 dd 10 mg/kg. |
2e keus:foscarnet 3 dd 60 mg/kg iv |
Opmerkingen:Duur minimaal 10 dagen. |
Verwekker:Herpes simplex virus |
1e keus:aciclovir 3 dd 10 mg/kg. |
2e keus:foscarnet 3 dd 60 mg/kg iv |
Opmerkingen:Duur minimaal 10 dagen. |
Meningitis |
Verwekker:Cryptococcus neoformans |
1e keus:Combinatie van 2 middelen: a. amfotericine-B 0.5 mg/kg/d iv b. flucytosine 4 dd 20 mg/kg iv of 70 mg/kg/d continu iv (oplaaddosis: 2500 mg) Na 2 weken, indien lumbaal punctie negatief is, overgaan op fluconazol 1 dd 400 mg po gedurende 4 weken |
2e keus:fluconazol éénmalig 800 mg iv daarna 1 dd 400 mg iv |
Opmerkingen:Duur 6 weken totaal. Zonder flucytosine toevoeging amfotericine-B dosis verhogen tot 0.7 mg/kg/d. Flucytosine spiegels bepalen (apotheek). Secundaire profylaxe met fluconazol 1 dd 200 mg po of amfotericine-B 1 mg/kg/week iv |
Verwekker:Mycobacterium tuberculosis |
Zie Hoofdstuk "TBC" |
Opmerkingen:Bij coma prednison toevoegen |
Radiculitis/Myelitis/Neuritis |
Verwekker:Cytomegalovirus |
1e keus:ganciclovir 2 dd 5 mg/kg iv |
2e keus:foscarnet 3 dd 60 mg/kg iv |
Opmerkingen:Duur 14 dagen. |
Verwekker:Varicella zoster virus |
1e keus:aciclovir 3 dd 10 mg/kg iv |
2e keus:foscarnet 3 dd 60 mg/kg iv |
Opmerkingen:Duur minimaal 10 dagen |
Multidermatomale zoster dermatitis of Herpes zoster ophthalmicus |
Verwekker:Varicella zoster virus |
1e keus:aciclovir 3 dd 10 mg/kg iv |
2e keus:foscarnet 3 dd 60 mg/kg iv |
Opmerkingen:Behandelen tot 7 dagen na indrogen van laatste nieuwe laesie. |
Lues |
Verwekker:Treponema pallidum |
1e keus:penicilline G Zie blz 65 |
2e keus:doxycycline Zie blz 65 |
Opmerkingen:Enige verschil bij HIV: bij vroege lues: - LP bij afsluiten follow-up (na twee jaar) - 3 i.p.v. 1 x 2.4 mE penidural bij ernstige immundeficientie (CD4 < 200) |
Neurolues (vooral uveïtis) komt bij HIV-seropositieve patiënten vaker voor.Bij huidafwijkingen kan diagnostiek worden uitgebreid met PCR op een huidbiopt.VRDL titers zijn soms zeer hoog en dalen langzaam na therapie. I.v.m. regelmatig voorkomende therapie failures is het raadzaam om de serologie regelmatig te herhalen tot 12 maanden na therapie. |
Progressieve multifocale leuko-encefalopathie (PML) |
Verwekker:JC virus |
1e keus:Geen bewezen effectieve therapie bekend. |
Hoewel de gegevens in dit boekje met de grootst mogelijke zorg zijn bijeengebracht, nemen de auteurs en de uitgever geen enkele verantwoordelijkheid op zich voor eventuele zetfouten of andere onjuistheden.